สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย
หลักสูตรวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย(มคอ.2)
ภาพรวมของหลักสูตร
สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย เป็นสาขาวิชาชีพที่ทางสภาวิศวกร ให้การรับรองหลักสูตรสามารถขอใบประกอบวิชาชีพด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมได้โดยเป็นวิชาที่เกี่ยวข้องกับการนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาใช้ปรับปรุงสภาวะแวดล้อมและสร้างที่อยู่อาศัยให้เหมาะสม ครอบคลุมถึงการแก้ปัญหาสุขอนามัยภายในโรงงานอุตสาหกรรม การขจัดมลพิษและมลภาวะของน้ำ อากาศ และอื่นๆ เนื่องจากได้เกิดการตื่นตัวในเรื่องสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างมาก เพราะได้เห็นความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความเสื่อมโทรมที่เกิดจากสารเคมีต่าง ๆ ที่ผลิตขึ้นและนำมาใช้อย่างกว้างขวาง โดยไม่เข้าใจถึงผลกระทบที่เกิดมีขึ้นกับสิ่งมีชีวิตในสิ่งแวดล้อม อีกทั้งการขยายตัวของชุมชนเมืองโดยปราศจากการจัดการเรื่องสุขาภิบาลที่ดี ก็ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเช่นกัน ด้วยเหตุนี้ การเรียนการสอนในสาขา วิศวกรรมสิ่งแวดล้อม จึงเกิดขึ้น เพื่อที่จะสอนให้ผู้เรียนได้ศึกษาเกี่ยวกับการจัดการระบบสิ่งแวดล้อม ในน้ำและในอากาศ ไม่ว่าจะเป็น การประปา การระบายน้ำ การบำบัดน้ำเสียและการจัดการมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล ตลอดเรื่องของการสุขาภิบาลและอนามัยและการปรับปรุงคุณภาพของของเสีย เพื่อจัดการ ป้องกัน แก้ไข ควบคุม และรักษา สิ่งแวดล้อมในโลกให้ไม่ให้เสื่อมโทรม
เมื่อจบการศึกษาจากสาขานี้แล้วสามารถที่จะประกอบอาชีพได้กว้างขวางทั้งงานราชการ งานเอกชนและงานส่วนตัว นอกจากรับราชการในกรมและองค์กรต่างๆ เช่น กรมโยธาเทศบาล กรมชลประทาน กรมไปรษณีย์โทรเลข กรมที่ดิน สำนักงานตำรวจแห่งชาติ กองทัพบก เรือ อากาศ การไฟฟ้าต่างๆ องค์การท่าเรือ การรถไฟ องค์การโทรศัพท์ โทรคมนาคม เป็นต้น แล้วยังสามารถประกอบอาชีพส่วนตัวได้อีก เช่น ทำงานตามบริษัท เป็นที่ปรึกษาออกแบบ รับเหมาก่อสร้างอาคารต่างๆ รับซ่อมเครื่องกล เครื่องไฟฟ้า ตั้งโรงงาน วิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัยมีลักษณะงานที่ปฏิบัติเกี่ยวกับการออกแบบและคำนวณด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม การควบคุม การก่อสร้างในสาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม การค้นคว้า การวิเคราะห์ วิจัย ทดสอบ หาข้อมูลและสถิติต่าง ๆ เป็นเกณฑ์ประกอบการตรวจสอบวินิจฉัยงานวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม ให้การปรึกษาแนะนำหรือควบคุมการตรวจสอบที่เกี่ยวกับงานในสาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม การควบคุมระบบการระบายน้ำและการกำจัดน้ำเสียขององค์การบริหารส่วนจังหวัด และโรงงานในเขตความรับผิดชอบ การป้องกันสภาวะแวดล้อมเป็นพิเศษ ตลอดจนเข้าร่วมควบคุมอาคารสถานที่และการปรับปรุงแก้ไขสิ่งแวดล้อมทั่วไป ผู้ที่จบด้านนี้สามารถเข้ารับราชการได้ในหลายกระทรวง เช่น กระทรวงมหาดไทย กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือจะทำงานในองค์กรเอกชนก็เลือกได้หลายทาง เช่นในโรงงานอุตสาหกรรม บริษัทที่ดำเนินงานด้านวัสดุและการก่อสร้างต่าง ๆ
รายวิชาที่น่าสนใจ
1. วิชาพื้นฐานเกี่ยวกับความรู้ความเข้าใจด้านเคมีชีวภาพและวิศวกรรมศาสตร์
2. วิชาว่าด้วยการจัดการสิ่งแวดล้อมด้านวิศวกรรม
3. วิชาว่าด้วยการออกแบบระบบบำบัดน้ำเสียจากบ้านเรือนและโรงงานอุตสาหกรรม
4. วิชาว่าด้วยการออกแบบระบบประปา
5. วิชาว่าด้วยการสุขาภิบาลอาคารขนาดใหญ่
6. วิชาว่าด้วยการควบคุมมลพิษทางอากาศ
7. วิชาว่าด้วยการกำจัดขยะและการสุขาภิบาล
นอกจากเรียนเนื้อหาวิชาตามที่กล่าวแล้ว นักศึกษาจะได้รับการฝึกงาน ตลอดจนการดูงานนอกสถานที่ เพื่อเพิ่มประสบการณ์ในภาคสนาม นักศึกษาปีสุดท้ายก่อนจบหลักสูตรจะต้องทำการศึกษาวิจัยในเนื้อหาวิชาที่มีความถนัดอย่างน้อยหนึ่งโครงงาน
สายงานที่รองรับ
– งานราชการและรัฐวิสาหกิจ
1. อาจารย์มหาวิทยาลัย วิทยาลัย หรือ โรงเรียนของรัฐ
2. วิศวกรออกแบบและคำนวณด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
3. การควบคุม การก่อสร้างในสาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
4. ออกแบบ ควบคุมก่อสร้าง เดินระบบกิจการประปาที่มีกำลังผลิตสูง
5. ออกแบบ ควบคุมก่อสร้าง เดินระบบระบบการกำจัดสิ่งปฏิกูลที่เป็นของแข็งหรือของเหลว สำหรับบริเวณที่พักอาศัยหรือสำหรับชุมชนที่มีประชากรหนาแน่น
6. การค้นคว้า การวิเคราะห์ วิจัย ทดสอบ หาข้อมูลและสถิติต่าง ๆ เป็นเกณฑ์ประกอบการตรวจสอบวินิจฉัยงานวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
7. ให้การปรึกษาแนะนำหรือควบคุมการตรวจสอบ
8. การควบคุมระบบการระบายน้ำและการกำจัดน้ำเสียขององค์การบริหารส่วนจังหวัด โรงงานในเขตความรับผิดชอบ
9. การป้องกันสภาวะแวดล้อมเป็นพิเศษ ตลอดจนเข้าร่วมควบคุมอาคารสถานที่และการปรับปรุงแก้ไขสิ่งแวดล้อมทั่วไป และเหตุรำคาญอื่น ๆ ซึ่งจะทำให้สภาวะแวดล้อมเป็นพิษ
10. สำรวจออกแบบ วิเคราะห์ข้อมูลทางวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวกับ ระบบระบายน้ำโสโครก ระบบน้ำทิ้ง ระบบน้ำร้อน หรือระบบการใช้น้ำหมุนเวียน สำหรับอาคารชุด อาคารพาณิชย์ สถานบริการ หรือโรงงานอุตสาหกรรม
11. งานต่าง ๆ ต้องมีลักษณะ ขนาด หรืออยู่ในประเภทตามที่กำหนดไว้สำหรับผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรม ควบคุมตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพวิศวกรรม
12. เป็นวิศวกรในกองควบคุมโรงงาน กระทรวงอุตสาหกรรม กองอนามัยสิ่งแวดล้อม กระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม การประปานครหลวง การเคหะแห่งชาติ และนิคมอุตสาหกรรม
ภาคเอกชน
1. บริษัทที่ปรึกษาทำงาน
1.1 ด้านการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA)
1.2 ออกแบบและคำนวณด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
1.3 สำรวจออกแบบ วิเคราะห์ข้อมูลทางวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
1.4 ควบคุมงานก่อสร้างด้านสิ่งแวดล้อม
1.5 เดินระบบบำบัดน้ำเสีย น้ำดี บำบัดอากาศ
1.6 บำรุง ควบคุมดูแลรักษา
2. โรงงานอุตสาหกรม
2.1 ควบคุมระบบการระบายน้ำและการกำจัดน้ำเสีย
2.2 ป้องกันสภาวะแวดล้อมเป็นพิษ
2.3 ออกแบบระบบระบายออก กำจัดมลพิษทางอากาศ
2.4 ออกแบบปล่องดูดกำจัดไอกรด สารมีพิษทางอากาศ
2.5 ออกแบบติดตั้ง ควบคุม ระบบน้ำสะอาดอุตสากรรม
2.6 ออกแบบ ควบคุม ก่อสร้าง เดินระบบระบบการกำจัดสิ่งปฏิกูลที่เป็นของแข็ง ของเหลว ก๊าซ ไอ เขม่า ควัน หรือฝุ่น สำหรับโรงงานอุตสาหกรรมที่เป็นสาเหตุให้เกิดอันตรายแก่สุขภาพและอนามัยของคน
2.7 บำรุง ควบคุมดูแลรักษา
3. บริษัทก่อสร้างที่มีกิจการเกี่ยวกับงานวิศวกรรมสุขาภิบาลและวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
4. โดยทำงานในลักษณะวิศวกรที่ปรึกษาออกแบบ
5. เดินระบบ บำบัดมลพิษในโรงงาน
6. จัดตั้งบริษัท จำหน่ายและผลิตอุปกรณ์และเครื่องมือต่างๆ ที่ใช้ทางวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม